Nic co ludzkie, nie jest psu obce. Co robić, gdy pies wymiotuje

2021-02-24

Na co dzień, gdy wszystko układa się po naszej myśli, nie skupiamy się na problemach, które naszych zwierząt bezpośrednio nie dotyczą. Dlatego często zdarza się nam odkryć, gdy już wydarzy się coś nieoczekiwanego, że nie mamy w domu niezbędnych akcesoriów, jak choćby soli fizjologicznej czy opatrunków. A przecież i naszym ukochanym czworonogom, tak jak nam, przydarzają się, choćby sporadycznie, najróżniejsze historie i zdrowotne przypadłości. Zaburzenia prawidłowej pracy przewodu pokarmowego należą do grupy najczęstszych.

Biegunka i wymioty nigdy nie pojawiają się bez przyczyny. Mimo, że nie zawsze wiążą się one z jakąś poważną dolegliwością, gdy już wystąpią, naturalną reakcją opiekuna czworonoga jest zwiększony niepokój o jego zdrowie. Każdemu zależy bowiem na tym, choć może zabrzmieć to nieco banalnie, aby jego pies żył długo i szczęśliwie, ciesząc się dobrym zdrowiem i samopoczuciem każdego dnia.

Pamiętajmy, że to my, opiekunowie, znajdujemy się na pierwszej linii frontu i od nas tak naprawdę, w dużej mierze, zależy zdrowie czworonoga. Dlatego właśnie nie powinniśmy, a wręcz nam nie wolno umniejszać komunikatów, które przekazuje nam pies na swój wyjątkowy sposób oraz bagatelizować niepokojących symptomów pogarszającego się samopoczucia. Odpowiedzialne podejście, głębsza świadomość złożoności problemów żołądkowych, wrażliwość na niewielkie nawet zmiany zachowania psa oraz zwiększona czujność, gdy sytuacja tego wymaga pozwolą nam oszczędzić zwierzęciu wielu nieprzyjemności.

Wymiotuje czy zwraca – prawidłowe rozpoznanie, kluczem do dalszych działań

Wymioty, które obserwujemy zarówno u szczeniąt, psów dorosłych, jak i czworonożnych seniorów, uznawane są za jeden z podstawowych, naturalnych odruchów obronnych, pozwalających na natychmiastowe opróżnienie jelit i żołądka z niepożądanych, szkodliwych lub toksycznych substancji. Aby w pełni zrozumieć z czym mamy do czynienia i móc podjąć niezbędne środki zaradcze, należy najpierw dokonać rozróżnienia dwóch charakterystycznych, bardzo zbliżonych do siebie procesów – aktywnego wymiotowania i biernego ulewania pokarmu (regurgitacji). Wielu właścicieli, mimo wieloletniej, sumiennej opieki nad ukochanym psem, nadal ma trudności z rozróżnieniem obu stanów.

Zwracając pokarm, zwierzę przybiera charakterystyczną pozycję, skłon głowy i tułowia, ułatwiającą mu pozbycie się treści, która nie zdążyła jeszcze dotrzeć do żołądka. Taka cofająca się zawartość przełyku, wykazuje zwykle obojętne pH, a wypluta przez psa pokryta jest białą pianą i/lub śluzem. Najczęściej zaburzenie to stwierdza się u szczeniąt, u których układ pokarmowy nie jest jeszcze w pełni dojrzały, a także u suk karmiących oraz osobników starszych. Nie powinno ono niepokoić, o ile nie przytrafia się zbyt często.

Wymiotując, pies ewidentnie męczy się, przechodząc przez kilka charakterystycznych faz. Pierwsza przejawia się występowaniem złego samopoczucia i apatii, narastającego niepokoju oraz mdłości. Drugą cechuje nasilone dławienie, charczenie, przyspieszony i pogłębiony oddech. Prowadzi ona do ostatniej fazy, czyli aktywnego pozbycia się treści pokarmowej. Podczas wymiotów, u czworonoga aktywują się aż trzy układy – nerwowy, żołądkowo-jelitowy i mięśniowy, których współdziałanie, opierające się na instynktownym procesie obronnym, ma na celu pozbycie się z wnętrza organizmu psa wszelkiej zawartości, mogącej zagrażać jego zdrowiu lub życiu.

Wyróżnić można jeszcze jeden proces, będący wynikiem zaburzeń funkcji wewnętrznych organizmu, polegający na wykrztuszaniu przez psa śluzu i charakterystycznego wysięku, towarzyszących chorobom serca i/lub dróg oddechowych. Jeśli mamy problem z odróżnieniem ich od siebie, powinniśmy niezwłocznie skorzystać z porady doświadczonego lekarza weterynarii. On wskaże nam rzeczywistą przyczynę problemu i najlepszą drogę dalszego postępowania.

Szkodliwe czy nie – tylko lekarz to wie

Wśród reakcji obronnych, obejmujących odruchy wymiotne można wyróżnić przypadki całkowicie nieszkodliwe dla naszego psa, jak i takie, które niosą z sobą ryzyko poważnych komplikacji zdrowotnych. Za nieszkodliwe, reakcje takie można uznać wówczas, gdy pies wymiotował nie więcej niż dwa razy dziennie w ciągu ostatnich 2-3 dni. Co więcej, nie wykazywał on przez ten czas żadnych zauważalnych zaburzeń dodatkowych, jak:

apatia i ogólne osłabienie
kaszel
brak chęci oddawania się aktywności fizycznej
ograniczenie pobierania płynów lub przeciwnie, nadmierne pragnieniem
bolesność
krwiste biegunki lub całkowity brak wypróżnień.

Jeśli jednak nasz pies wymiotuje często, stan ten utrzymuje się dłużej niż dobę, zwracana treść pokarmowa wzbudza nasz niepokój, a odruchom towarzyszą wymienione powyżej zaburzenia, najpewniej wymaga on natychmiastowej interwencji medycznej i odpowiednio poprowadzonego leczenia.

Gdy nie widać niczyjej winy, głębiej szukajmy przyczyny

Występowanie wymiotów może wiązać się z wieloma różnymi przyczynami, a ich diagnostyka nie raz stanowi duże wyzwanie również dla doświadczonych specjalistów i wymaga złożonych, wielokierunkowych badań.

Wyróżnia się przyczyny na tle zakaźnym lub zapalnym, niedrożność przewodu pokarmowego, w wyniku połknięcia gumy do żucia, nakrętki od kremu lub balsamy lub ukąszenia przez owada. Dalej, na liście znajdziemy zatrucia chemią domową, środkami ochrony roślin, trutkami na szczury i owady lub niebezpiecznymi roślinami, często zupełnie nieświadomie trzymanymi przez opiekunów w domu, co gorsza w miejscach łatwo dostępnych dla ciekawskich czworonogów.

Wymioty stanowią częstą reakcję na farmakoterapię, zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego oraz złożonych procesów metabolicznych, a także zaburzenia hormonalne oraz neurologiczne.

Gdy przyczyną jest zła dieta i stres

Do grona najczęstszych, zalicza się problemy czysto dietetyczne, związane zwykle z nagłą zmianą rodzaju karmy, jej formy lub metody podawania, występowaniem alergii lub nietolerancji pokarmowej, spożyciem produktów i substancji ciężkostrawnych lub drażniących oraz zaburzeniami przyjmowania pokarmu (łapczywością, prowadzącą do przejedzenia lub zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, często ograniczającymi spożywaną dawkę dzienną do minimum). U wielu psów stwierdza się również chorobę lokomocyjną, której towarzyszy osowiałość, apatia i właśnie wymioty.

Wymioty w wyniku stresu to również powszechna przypadłość, szczególnie u bardziej wrażliwych na zmiany czworonogów. Psy reagują lękiem, zwiększonym niepokojem i objawami stresu krótkotrwałego lub przewlekłego na wiele sytuacji, które na nas, opiekunach, nie robią większego wrażenia. Wystarczy nagła zmiana harmonogramu dnia, pojawienie się nowego zwierzęcia lub osoby, wystąpienie głośnych dźwięków i innych, odczuwalnych zmian w warunkach środowiskowych, szczególnie najbliższym otoczeniu, a także naruszenie jego przestrzeni osobistej, by pies utracił długo budowane poczucie bezpieczeństwa. Następującym w wyniku tych zmian zaburzeniom behawioralnym towarzyszą zwykle gwałtowne reakcje fizjologiczne, takie jak rozstrój żołądka i wymioty.

A pies… pies przecież pokazywał, że coś nie tak jest

Po czym poznać, że samopoczucie naszego psa gwałtownie uległo pogorszeniu i najpewniej zacznie wkrótce wymiotować? Pierwszym znakiem, że dzieje się coś niepokojącego jest gwałtowne ślinienie, dyszenie, mlaskanie i osowiałość. Widoczna bywa również zmiana zachowania – pojawia się niepokój, nadmierne podniecenie i nieumiejętność znalezienia miejsca lub całkowita apatia i popadanie w bezruch. Wszystkie wymienione zmiany można uznać za czynniki przepowiadające odruch wymiotny. Cykl, który tworzą może wystąpić raz lub kilkukrotnie, tak jak i późniejsze wymioty mogą pojawić się jednorazowo lub w formie powtarzającej się sekwencji.

Naszą czujność powinno wzbudzić występowanie w zwracanej treści pokarmowej świeżej krwi, czystej lub chorobowo zmienionej oraz piany o żółtym zabarwieniu, ponieważ ta ostatnia na przykład może oznaczać postępujące problemy z żołądkiem lub zaostrzanie się stanu zapalnego dwunastnicy. Białe wybarwienie spienionego śluzu to przeważnie efekt zainfekowanych migdałków lub zapalenia gardła. W każdym z tych przypadkach interwencja lekarza weterynarii jest więcej niż wskazana.

Wsparcie dietetyczne i płynoterapia

U psów, u których wymioty stanowią nawracający problem i związane są z postępowaniem dietetycznym, warto rozważyć zmianę diety na bardziej wartościową, lekkostrawną i lepiej zbilansowaną do potrzeb. Karmy o delikatnym składzie od Caniwild, pozbawione sztucznych dodatków, konserwantów, barwników, których bazę stanowią zwierzęce źródła pełnowartościowego białka mogą okazać się najprostszym, a jednocześnie najlepszym rozwiązaniem. Również dokarmiając wrażliwego psa smakołykami warto zwrócić uwagę na ich skład, jakość zastosowanych surowców, ich pochodzenie oraz rzeczywistą przyswajalność składników odżywczych. W formie delikatnych dla żołądka przysmaków doskonale sprawdzą się te najbardziej naturalne, bliższe pierwotnej diecie czworonoga.

Jeśli jednak przyczyna leży zupełnie gdzie indziej, ważne jest odpowiednie wsparcie terapii wdrożonej przez specjalistę. Odpowiednie postępowanie dietetyczne i odpowiedzialne nawadnianie to obowiązek opiekuna.

W przypadkach, gdy problem nie wymaga natychmiastowej, zaawansowanej interwencji medycznej, a wskazaniem weterynarza jest określone leczenie objawowe, ukierunkowane na zahamowanie wymiotów, warto rozważyć 24-godzinną lub dłużą przerwę w podawaniu nie tylko pokarmu, ale i wody. Takie działanie jednak zawsze musi być ściśle kontrolowane przez weterynarza.

Po zakończeniu okresu głodówki, istotne jest wprowadzanie pokarmu w pomniejszonych porcjach, a zwiększonej częstotliwości, w porównaniu do zwykłego, codziennego harmonogramu. W większości przypadków, lekarz zaleca w pierwszych dobach namaczanie pokarmu, dla ułatwienia jego trawienia i przyswajania przez osłabiony, zmęczony wymiotami organizm czworonoga. Nie wolno dopuścić do odwodnienia organizmu psa. Podawanie płynów, w ilości pozwalającej uzupełnić stwierdzony ubytek, stanowi niekwestionowany priorytet. Ostateczną decyzję o formie podawania wody, właściwej jej objętości i szybkości wlewu podejmuje lekarz prowadzący.

Przede wszystkim, drogi opiekunie, po prostu bądź

Gdy pies cierpi, czy to z powodu zaburzeń trawiennych czy jakichkolwiek innych przypadłości, nie wolno nam pozostawać obojętnymi. Zawsze warto dopytać lekarza weterynarii, co jeszcze możemy mu zaoferować. Najlepszą pomocą, jest bezsprzecznie przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i zaleceń medycznych, to jasne. Jednak równie ważne jest to, by być blisko czworonoga. Pamiętajmy, że nasze psy cenią sobie naszą obecność oraz rutynę, którą wprowadzamy, z troski o ich zdrowie i samopoczucie. Codzienny, sumiennie przestrzegany harmonogram oraz związana z nim przewidywalność tego, co może je spotkać, zapewnia psom niezbędne poczucie bezpieczeństwa. Ono z kolei buduje solidny fundament dla komfortu funkcjonowania.